Vücudun bağışıklık sisteminin gelecekte karşılaşılması muhtemel hastalıklara karşı vereceği cevabı hazırlayan maddelere “Aşı” denir. Aşı ile bağışıklık sistemi hastalığı oluşturacak mikroorganizma ile önceden tanıştırılır ona karşı hazırlanır ve böylece hastalığı tanıyıp yok edecek antikorlar üretilir. Aşılama hem birçok bulaşıcı ölümcül hastalığı önler hem de tedavisi çok büyük masraflar tutacak hastalıkların kedi ve köpeklerimize bulaşması engeller.

Aşılama her zaman tam koruma sağlar mı?

Birçok hayvanda uygun şartlarda üretilen, depolanan ve nakledilerek aşılamaya uygun hayvanlara yapılan aşı hastalığın bulaşmasını engeller. Ancak etkili bir aşılama için bu cümledeki maddelerin tamamı önemlidir. Örneğin aşıların her zaman soğuk zincirde korunması, saklanması ve nakledilmesi gerekir. Ayrıca sadece sağlıklı hayvanlar aşılanır. Vücut direnci düşük, bağışıklık sistemi bir başka hastalıkla mücadele eden, antibiyotik tedavisi altında hayvanlarda yapılacak aşılama etkili bağışıklık sağlamaz. Aşılı annelerden doğan yavruların annelerinden aldığı bağışıklığın yapılan aşıları hastalık olarak algılayıp nötralize etmesi de sık görülen bir sorundur. Anneden gelen bağışıklık gücünü kaybettiğinde yavru hiç aşı yapılmamış gibi korunmasız kalır. İşte bu yüzden veteriner hekiminizin düzenleyeceği aşı programının takibi ve tamamlanması çok önemlidir.

Aşı riskli olabilir mi?

Her medikal uygulama gibi aşılamanın da riskleri olabilir ancak aşısız bir hayvanın hastalanması ile oluşacak risk çok daha büyüktür. İlaç teknolojisindeki gelişmelerle artık aşı reaksiyonu gelişme ihtimali hem daha az hem de oluşan reaksiyonlar daha hafif ve kısa sürelidir. Yüzde ve göz kapaklarında şişme, enjeksiyon bölgesinde hassasiyet, kusma, yüksek ateş ve halsizlik en sık rastlanan aşı reaksiyonlarıdır. Basit kabul ediliyor olsa da bu gibi durumlarda veteriner hekiminizin bilgilendirilmesi çok önemlidir.

Yavru kedi ve köpekler neden sık aşılanır?

Yavru hayvanların vücut dirençleri zayıftır ve anne sütü ile aldıkları antikorlar onları hastalıklara karsı korur ancak bu bağışıklık kısa sürelidir. Anneden alınan bağışıklık yapılan aşıları nötralize eder ve etkisini kaybettiğinde yavru korumasız kalır. İşte bu yüzden yavru hayvanlarda uygulanan aşılama programı 3-4 haftada bir tekrarlanan ve anneden gelen bağışıklık tamamen etkisini kaybedene (ortalama 4 ay) kadar devam eden aşı uygulamaları gerektirir. Bu program eksiksiz şekilde tamamlanmalıdır.

Tüm aşılar gerekli mi?

Aşılama programları tamamen ilgili ülkede görülen hastalıkların epidemiolojisine yani yaygınlığına bağlı olarak belirlenir. Bu açıdan çok şanssız bir ülkede yaşasığımızı itiraf etmek gerekiyor. Sahip olduğumuz büyük sahipsiz ve dolayısı ile maalesef aşısız hayvan popülasyonu sebebiyle ülkemizde çok fazla bulaşıcı hastalık görülüyor. Aşılama programı dahilindeki karma aşılar ve kuduz aşısı gibi hem bulaşıcılığı hem de öldürücülüğü yüksek hastalıklara karşı üretilmiş aşılara “core aşı” denir ve bu aşıların düzenli olarak yapılması şarttır. Diğer “non-core” aşılar için ise kedinizin ya da köpeğinizin yaşam ortamına ve risk faktörlerine göre veteriner hekiminiz ile birlikte bir program düzenleyebilirsiniz. tedavisi kolay görünen hastalıklar için bile ciddi boyutlara ulaşabilecek veteriner teşhis ve tedavi masrafları ile yıllık aşılama ücretleri karşılaştırıldığında “non-core” aşıların da düzenli uygulanması Türkiye gibi bir ülkede mantıklıdır.

Yaşlanan bir kedi ya da köpek aşılanmalı mı?

Elbette yıllarca aşılanan bir kedi ya da köpeğin hastalıklara karşı ürettiği bir bağışıklığı oluşur. İşte bu yüzden belli bir yaştan sonra hayvanların aşılanmasının gereksiz olduğuna dair bir yaklaşım mevcut. Ancak yaşlanma ile birlikte vücut direnci düşer ve hastalıklara yakalanma ihtimali genel olarak artar. Ayrıca olası bir hastalığı genç bir bireyin atlatma ihtimali yaşlı bir hayvandan çok daha yüksektir. Dolayısıyla en azından “core aşılar” ile aşılanmanın hayat boyu sürdürülmesi daha doğru olacaktır.

Unutmayın koruyucu hekimlik uygulamaları yani bir hastalığın oluşmasını önlemek en başarılı tedaviden daha etkindir.

Sağlıklı günler dilerim